Postęp technologiczny w stomatologii w ostatnich dekadach umożliwił zastosowanie nowoczesnych materiałów w protetyce. Szczególną popularność zdobyły materiały termoplastyczne, które zapewniają wysoką trwałość, elastyczność i estetykę. Przyjrzyjmy się zatem właściwościom najczęściej stosowanych materiałów w protezach szkieletowych i ich zastosowaniom klinicznym.
Dlaczego wybór materiału w protezach szkieletowych ma znaczenie?
Protezy szkieletowe to jedna z najbardziej zaawansowanych form protez ruchomych. Ich konstrukcja opiera się na szkielecie z metalu lub materiału alternatywnego, który zapewnia stabilność i funkcjonalność. Wybór odpowiedniego materiału jest ważny dla komfortu pacjenta, trwałości protezy oraz estetyki uzupełnienia. Współczesna protetyka sięga coraz częściej po nowoczesne rozwiązania, takie jak tworzywa termoplastyczne, które z powodzeniem zastępują tradycyjne materiały, jak akryl czy metal.
Rodzaje materiałów termoplastycznych w protezach szkieletowych
W protezach szkieletowych stosuje się kilka głównych rodzajów materiałów termoplastycznych, które różnią się właściwościami fizykochemicznymi i zastosowaniami. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich:
- Acetale to termoplastyczne polimery o strukturze krystalicznej, pozbawione monomeru resztkowego. Są one wysoce odporne na ścieranie i działanie substancji chemicznych. Materiał ten wyróżnia się sprężystością i niskim przewodnictwem cieplnym.
Acetale są stosowane głównie w protezach częściowych i szkieletowych. Wykorzystywane są także do produkcji klamer elastycznych, licówek i mostów. W protezach szkieletowych acetal jest ceniony za możliwość dopasowania kolorystycznego do naturalnych zębów i dziąseł, co zapewnia wysoką estetykę. Nie zaleca się natomiast stosowania acetali w przypadku całkowitego bezzębia, ponieważ wymagają one stabilnego podłoża opartego na zachowanych zębach. - Nylony, znane jako syntetyczne poliamidy, wyróżniają się wysoką elastycznością i odpornością na pęknięcia. W przeciwieństwie do innych materiałów nie zawierają monomerów resztkowych, co minimalizuje ryzyko reakcji alergicznych. Nylonowe protezy są lekkie i wygodne w użytkowaniu. Nylon znajduje zastosowanie w ruchomych protezach częściowych i osiadających, a także w protezach dziecięcych i obturatorach. Jednak elastyczność nylonu sprawia, że jest mniej stabilny w jamie ustnej w porównaniu do sztywnych materiałów.
- Tworzywo winylowe, będące mieszanką kopolimerów octanu winylu i etylenu, wyróżnia się niską absorpcją wody, co ogranicza rozwój drobnoustrojów i stabilizuje kolor protezy. Jest to materiał termoplastyczny o dużej wytrzymałości na kwasy i środki chemiczne. Tworzywo winylowe jest często używane w szynach ochronnych, protezach częściowych oraz elementach retencyjnych. Z uwagi na swoje właściwości znajduje również zastosowanie w protezach natychmiastowych.
- Żywice akrylopolimerowe, znane również jako PMMA (polimetakrylan metylu), to materiał o wysokiej biozgodności i doskonałej stabilności wymiarowej.mPMMA jest powszechnie stosowany w protezach całkowitych i częściowych, nakładkach typu snap-on oraz inlayach i onlayach. Ze względu na wysoką twardość jest często wybierany do rekonstrukcji dużych braków zębowych.
Reasumując materiały, jakie oferuje profesjonalny sklep dentystyczny, umożliwiają stworzenie wysoce estetycznych i wygodnych uzupełnień protetycznych, które odpowiadają na potrzeby pacjentów i lekarzy. Dzięki tym materiałom protezy szkieletowe pozostają jednym z filarów nowoczesnej protetyki.
Źródła:
Rutkowski A.: Tworzywo winylowe jako materiał termoplastyczny. Nowocz. Tech. Dent., 2009, 6, 45‑47.
Rutkowski A.: Acetal – estetyczna alternatywa rozwiązań protetycznych. Nowocz. Tech. Dent., 2007, 4, 35‑39.